شیر فلکه سوزنی یا گلاب ولو به  فلکه ای گفته میشود که به جای گیت یا دروازه برای باز و بسته شدن شیر از یک صفیه گرد یا میله مخروطی استفاده میگردد . که این صفحه گرد به صورت افقی درون شیر تعبیه شده و برروی رینگی برای اب بندی قرار میگیرد از این مدل شیر ها در تمامی صنایع استفاده میشود .صنایعی نظیر آب ؛ گاز ؛ نفت ؛ پتروشیمی ؛ و غیره .

شیر های سوزنی عموما برای کنترل جریان عبوری استفاده میشود بر خلاف شیر های کشویی که نیاید از انها در جهت کنترل دبی استفاده کرد از شیر های سوزنی یا گلاب ولو بیشتر جهت کنترل شدت جریان و میزان عبور جریان استفاده میگردد .

شیر فلکه سوزنی

ساختار شیر فلکه سوزنی

ساختار شیر های سوزنی یا گلاب ولو به نحوی می باشد که جریان عبوری از سمتی وارد شده و از سمت دیگر خارج میشود و این جهت عبور سیال بر روی شیر فلکه با فلشی مسخص گردیده بر خلاف شیر های گشویی که جهت ورود و خروج سیال در شیر فرقی ندارد در شیر فلکه های سوزنی به دلیل اینکه صفحه باز و بسته کننده شیر به صورت افقی درون شیر تعبیه شده باید ورودی سیال از سمتی باشد که سیال به زیر صفحه برخورد کند به همین دلیل شیر فلکه های سوزنی قابلیت تنظیم کردن سیال را دارد و برای کنترل جریان و دبی کارایی لازم را دارند .

مصارف شیر های سوزنی

موارد استفاده از شیر های سوزنی در انشعابات خط لوله میباشد یعنی در جاهایی که نیاز به کنترل جریان داریم ویا در محل تخلیه خطوط لوله به دلیل اینکه محل تخلیه خط لوله در پست ترین و کو ارتفاع ترین محل قرار دارد بنا بر این سرعت سیال در این محل بسیار زیاد است به دلیل ساختار شیر های سوزنی در این محل ها میبایست از شیرفلکه های سوزنی استفاده کرد که در انها دیسک اببندی لقی ندارد و این سرعت بالای سیال اسیبی به شیر نمی زند در اینگونه شیر ها کنترل جریان به صورت دستی یا به صورت اتوماتیک انجام میگردد در حالت دستی عملگر دستی یا همان دسته شیر فلکه به صورت صفحه کرد با گردش حول محور خود شفت داخلی شیر را میگرداند و صفحه اصلی شیر که به شفت متصل میباشد در جهت بالا و پایین حرکت کرده و تقییر در جریان عبوری ایجاد میکند .در حالت اتوماتیک از محرک های برقی یا پنوماتیک استفاده میگردد که از اتاق فرمان دستور گرفته و شیر را باز و بسته میکند .