افزایش دمای فلز در نورد گرم(increase in metal temperature in hot rolling)

افزایش دمای فلز در نورد گرم (increase in metal temperature in hot rolling)، غیر از گرمای اولیه که از روش کوره پیش گرم به شمش داده می شود،  به چند دلیل اتفاق می افتد. یاد آور می شود که رویهمرفته، غیر از موارد ویژه دمای مطلق فلز در هنگام نورد کاهش می یابد. در این بخش بدون در نظر گرفتن سازه های کاهنده دما، تنها به سازه هایی که سبب افزایش دمای فلز می شوند اشاره می شود.

افزایش دما به دلیل تغییر شکل فلز در نورد گرم

کار یا انرژی لازم برای تغییر شکل پلاستیک فلزها، عمدتا بصورت حرارت  در درون فلز ذخیره  می شود. این کار سبب می شود که دمای فلز تغییر شکل یافته افزایش یابد.

اگر  تنش سیلان میانگین فلز برای تغییر شکل پلاستیک آن باشد، در این صورت کارایده آل تغییر شکل برای حجم v از فلز می شود:

r درصد کاهش سطح مقطع قطعه کار می باشد. در رابطه بالا تاثیر اصطکاک در کار لازم تغییرشکل منظور نگشته است. چنانچه این تاثیر بوسیله راندمان تغییرشکل  منظور شود، در این صورت انرژی تغییر شکل با اکتساب تاثیر اصطکاک می شود:

با فرض اینکه همه این انرژی به حرارت تبدیل شود، افزایش دمای ناشی از این انرژی در ماده می شود:

و در نتیجه

که در آن:

=افزایش دما بر حسب سانتیگراد

= تنش سیلان متوسط فلز بر حسب پاسکال

= دانسیته فلز بر حسب کیلوگرم بر متر مکعب

C= گرمای ویژه فلز بر حسب ژول بر کیلوگرم سانتیگراد

 

افزایش دما به دلیل اصطکاک در نورد گرم

یکی دیگر از عوامل افزایش دمای فلز، اصطکاک بین آن و غلتک ها می باشد. حرارت ناشی از اصطکاک عمدتا روی سطح قطعه کار آشکار می شود و افزایش میانگین دمای قطعه کار به ضخامت آن بستگی دارد. بنابراین در نورد گرم ورق های نازک، افزایش دمای ورق به دلیل اصطکاک می تواند بسیار جدی باشد. ولی در نورد گرم شمش های ضخیم، تاثیر اصطکاک در افزایش دمای شمش ناچیز خواهد بود.

در نورد گرم پیاپی مقاطع، بویژه نورد گرم مفتول، در قفسه های پایانی نورد که از یکسو قطر مفتول کوچک شده است و از سوی دیگر سرعت نورد بسیار زیاد می باشد، تاثیر اصطکاک در افزایش دمای مفتول بسیار زیاد می شود. در این مراحل خنک کردن مفتول بوسیله پاشش آب اجباری است. در غیر اینصورت مفتول حتی ممکن است ذوب شود. 

 

افزایش دما به دلیل اکسید شدن سطح فلز در نورد گرم

اکسید شدن سطح فلز به عنوان یک کنش و واکنش اگزوترمیک، تا اندازه ای انرژی بصورت حرارت به ماده منتقل می کند. گرمای ناشی از این پدیده، همانند اصطکاک، یک تاثیر سطحی بوده، بنابراین جدی بودن آن بیشتر در نورد گرم ورق های نازک مطرح است.

افزایش میانگین دمای ورق به دلیل این پدیده نیز با ضخامت ورق نسبت وارون پیدا می کند. حرارت ایجاد شده از کنش و واکنش اکسید شدن، به سازه هایی چون دمای ورق، نوع اکسید ایجاد شده و ضخامت لایه اکسیدی بستگی دارد. 

افزایش دما به دلیل تغییر حالت های متالورژیکی در نورد گرم

تغییر حالت های متالورژیکی خود ممکن است سبب افزایش دمای فلز شود. در مورد فولادها، انرژی حرارتی ناشی از تغییر حالت متالورژیکی، بوسیله یک واکنش حالت جامد که در آن فاز آستنیت به دو فاز فریت و سمنتیت تجزیه می شود، بوجود می آید. این انتقال حرارت در دمای مرسوم به دمای انتقال رخ می دهد. حرارت ناشی از این پدیده، برای آهن خالص کم است و هر چقدر کربن موجود درآهن افزایش یابد، حرارت بیشتری در اثر این واکنش به فلز فرستاده می شود. 


در این بخش بدون در نظر گرفتن سازه های کاهنده دما، تنها به سازه هایی که سبب افزایش دمای فلز می شوند اشاره می شود.